De marathon van Jeruzalem, een fraaie loop door een markante stad
Jeruzalem heeft sinds maart 2011 een volledige marathon na bijna 20 jaar het moeten doen met een halve marathon. Het is in mijn ogen een gouden zet geweest en ik ben blij dat ik deze marathon in 2013 heb gedaan. Jeruzalem is een uitzonderlijke en fascinerende stad. Het is een plaats waar drie nauw verwante wereldgodsdiensten samenkomen en daar ook hun heilige plaatsen hebben. Ik gebruikte zoëven expres de woorden nauw verwant want de drie godsdiensten hebben voor een belangrijk deel dezelfde bron: het Oude Testament is de basis van de drie godsdiensten. Ook de voorgeschreven leefregels in de Tien Geboden zijn vrijwel identiek binnen de drie religies. De meeste mensen weten dit niet en dat in voorbije eeuwen -en ook nu nog - zoveel fricties zijn tussen de gelovigen van de drie stroningen is dan eigenlijk verbazingwekkend
Het oude Jeruzalem
Als je het oude hart van Jeruzalem binnen de stadsmuren binnenloopt zie je de gelovigen van alle windstreken daar door elkaar lopen. Iedereen gaat daar zijn/haar gang en dat is toch fascinerend om te zien. Wat ook bijzonder is dat het oude kleine stadshart met een doolhof aan steegjes en trappetjes nog eens onderverdeeld in vier stadwijken: Het Joodse, Christelijke, Armeense en Moslimkwartier en daarnaast de Tempelberg met de Al Aqsa Moskee en de Gouden Rotskoepel vanwaar volgens de islamitische overlevering de profeet Mohamed ten hemel is gevaren. Aan de muur aan de westzijde van dit complex is de befaamde Klaagmuur waar joden bidden en op papier gestelde wensverzoeken/beden in de Muur stoppen. Direct buiten de stadsmuur aangrenzend aan het complex ligt de Olijfberg en het Hof van Gethsemane waar Jezus volgens de christelijke overlevering zijn laatste avond had alvorens hij door Judas werd verraden en door de Romeinen werd gevangengenomen. Pal naast het Hof van Gethseman ligt het immense joodse kerkhof dat een echte stenen dodenakker is. Er groeit in het geheel geen planten bij of om de graven zoals bij westerse kerkhoven. Alles is voor 100% steen. Door Jeruzalem kun je dagenlang dwalen en je compleet verliezen in historie en symboliek. Er is in voorbije eeuwen zo veel gebeurd en gestreden op dit plek. Die wetenschap alleen al maakt het heel bijzonder om daar zo maar rond te lopen.
In 1999 was ik met een goede vriend, Bud, al eens in Israël geweest en we hebben met de auto een zestiendaagse onvergetelijke rondreis gemaakt door Israël en de Westoever en naar de Eilat (havenstad aan de Rode Zee). Het is bijzonder om te zien dat een land dat qua oppervlakte ongeveer de helft is van Nederland zoveel landschappelijke variatie kan bergen en een veelvoud aan historie heeft vergeleken met die van ons. De marathon van Jeruzalem was daarom voor mij een prettige aanleiding om de stad weer eens te bezoeken en alle plaatsen die mij waren bij gebleven, nu weer eens op eigen gelegenheid te gaan doen maar zonder de diensten van een gids. Met gidsen heb ik in Jeruzalem in 1999 helaas minder goede ervaringen gehad. Daarom was ik nu heel resoluut in het bedanken voor aangeboden diensten door welke gids dan ook.
Ondanks dat de marathon nog zo jong is, is de organisatie heel professioneel van opzet. Lopers kunnen hun startbewijs daags voor de marathon ophalen in het Sports and Health Expo waar ook een perfect uitgeruste pastaparty wordt georganiseerd. Het Expogebouw was niet ver verwijderd van het Abraham Hostel Jerusalem dat op ca 1,5 km ten zuiden van het oude stadshart. Het gezellige hostel heeft op internet uitstekende recensies en dat was niet voor niets. Het is ruim van opzet, heeft voor alles goede faciliteiten (met name de grote eet/recreatiezaal met muziekbar en live muziek), het is er schoon en is niet lawaaiig. Een aanrader dus.
De marathon
Het parcours is net een bord spaghetti. Het is dus geen saaie "heen-en-terug-marathon" ook al zijn de straten door enkele modernere woonwijken niet echt spannend te noemen. Het parcours van de marathon heeft veel hoogtemeters. Het is tot dusver de heuvelachtigste stadsmarathon die ik heb gedaan, en dat werd beloond met fraaie vergezichten. Hoogtepunten van het parcours waren:
1. Mount Scopus met een schitterend uitzicht op Oost-Jeruzalem aan de ene zijde en het oude stadshart aan de andere zijde. De Gouden Rotskoepel blinkt prachtig in de zon en is echt de blokvanger van de stad.
2. een stuk door de Armeense wijk van het oude stadshart;
3. de ronde om de Hebreeuwse Universiteit die op een heuvel ligt en een prachtig uitzicht biedt op (Palestijns) Oost-Jeruzalem en de omliggende beboste heuvels;
4. Mount Zion (ten zuiden van het oude stadshart) met weer een prachtig uitzicht op de omliggende omgeving
5. de weg naar Gabel Mukaber met weer een fraai uitzicht op het oude stadshart maar nu van de andere zijde bezien.
Het weer om te lopen was prima. Het was wisselend bewolkt met donkere dreigende regenwolken (maar het bleef gelukkig droog) afgewisseld met helderblauwe lucht. Tegen het einde werd het zelfs warm. Op de foto’s is dat goed te zien. Het parcours is vanwege de vele heuvels niet snel. De snelste loper, Abrham Kabeto Ketler uit Ethiopië kwam met 2:16:30 over de finish. De snelste dame was Mihiret Anamo Antonios eveneens uit Ethiopië met 2:47:27.
Ikzelf kwam met 4:38:22 over de finish. In totaal hebben 838 lopers de marathon gedaan. Tezamen met allerlei andere afstanden (halfmarathon, 10 km en 4,2 km) waren ruim 10.000 lopers op de been.
Na de marathon
Daags na de marathon heb ik een uitstap gemaakt naar de Dode Zee. Dat was heerlijk omdat de Dode Zee doorgaans ruim vijf graden warmer is dan Jeruzalem en vrijwel altijd zonnig is. Daar heb ik onder meer opnieuw een bezoek gebracht aan de berg Massada, het nationale park Ein Gedi met zijn watervallen in een kloof en het strand van de Dode Zee en heb daar relaxt in het ultrazoute water gedobberd. De tafelberg Massada torent ca 300 meter uit boven het waterspiegel van de Dode Zee en is ook met een kabelbaan te bezoeken. Deze berg heeft een heel bijzondere historie. Ik verwijs hiervoor naar onderstaande passages uit Wikipedia.
“Na de val en verwoesting van Jeruzalem en de Joodse Tempel tijdens de grote Joodse Opstand in 70 na.Chr. werd er op verschillende moeilijk toegankelijke plaatsen van het land nog verzet gepleegd tegen de Romeinse bezetters, onder meer door zeloten bij Massada. Omtrent het verzet bij Massada zijn diverse verhalen. Het is niet zeker hoe lang de plaats door het Legio X Fretensis belegerd werd. Josephus vermeldt dat de Romeinen, toen zij de rots ten slotte innamen in 73, de dode lichamen van hun tegenstanders daar aantroffen, die dus massaal zelfmoord hadden gepleegd.”
De overtuiging dat het beter is om te sterven in vrijheid dan te leven als slaaf, bracht hen tot deze wanhoopsdaad. Volgens m’n reisgids was de verticale rots uit militair-technisch oogpunt in feite onneembaar en kon de rots alleen worden ingenomen door een lange toegangsweg naar de rotswand te maken. Dit deden de Romeinen door stenen te stapelen om zo een stormloop te kunnen ondernemen. Dat was een klus van geduld. Er ging bijna twee jaar mee gemoeid. In de nacht voordat zij de rand van de rots zouden bereiken en de koning met zijn getrouwen gevangen zouden worden genomen, pleegden zij massaal zelfmoord. Ook nu speelt deze dramatische gebeurtenis op deze rots in de Joodse samenleving nog steeds een rol. Jonge mannen en vrouwen die het Israëlische leger ingaan leggen de eed af dat Massada niet voor een tweede keer zal vallen.
Wikipedia vervolgt: “Vaak wordt aangenomen dat het verzet bij Massada het allerlaatste verzet was dat in het land werd gepleegd, en dat de massale zelfmoord een heroïsche daad was. Dit standpunt wordt echter betwijfeld door geleerden die van mening zijn dat dit enkel een antwoord was op een totaal uitzichtloze situatie, en er omtrent het verzet bij Massada een mythe is ontstaan: de Massada mythe, waarbij feiten zodanig worden gepresenteerd, dat de geschiedenis een heldenverhaal werd. Hoe dan ook is de plaats wel moeilijker in te nemen dan veel andere plaatsen in het land, dus wat dat betreft is het wel waarschijnlijk dat het in ieder geval een van de laatste plaatsen was die door de Romeinen werden veroverd. In de Talmoed wordt het verzet bij Massada niet eens genoemd, en het is vooral sinds het begin van de twintigste eeuw dat de plaats veel aandacht heeft gekregen.
Vandaag de dag trekt Massada zeer veel bezoekers. Men kan met een kabelbaan in weinig minuten de berg opgaan, wat de meesten doen, maar ook via een zeer oud slangenpad, dat al door Josephus wordt beschreven, kan men nog altijd de berg beklimmen. Een bezoek aan Massada kan men eenvoudig combineren met een bezoek aan de Dode Zee en plaatsen aan deze zee zoals Ein Gedi en Qumran.”
Wat mij trof was dat het waterniveau van de Dode Zee dramatisch snel daalt. Door steeds verder uitbreidende irrigatie voor de landbouw voert de Jordaan steeds minder water naar de Dode Zee en slinkt het wateroppervlak. Sinds 1999 moet het waterniveau bijna een meter zijn gedaald
Na deze heerlijke dag zat m’n vierdaagse bezoek aan Israël er weer op. Het was een heerlijke tijd geweest en hoop in de toekomst nog enige malen terug te komen want er is daar zoveel te zien. En er worden op diverse plaatsen marathons (o.a. Meer van Tiberias en Tell Aviv) gehouden of landschappelijke ultralopen.
Tegen Israël wil ik in fonetisch Hebreeuws dankzeggen en besluit daarom met het volgende:
“Toda al ha’eeroewach” en “l’hietra’ot!” (Hartelijk dank voor de gastvrijheid) en (Tot ziens!)
Raymond
Tags: Stedenmarathons